Niekiedy zdarza się tak, że dzieło nie zostaje wykonane i winę za taki stan rzeczy ponosi zamawiający. Taka sytuacja wiąże się z obowiązkiem po stronie zamawiającego zapłaty wynagrodzenia osobie, która podjęła się wykonywania dzieła.
Zgodnie z art. 639 KC zamawiający nie może odmówić zapłaty wynagrodzenia mimo, że przyjmujący zamówienie go nie wykonał, jeśli ten drugi był gotów je wykonać, ale doznał przeszkody z przyczyn, które dotyczą zamawiającego. Ustawodawca pozostawia jednak zamawiającemu prawo do odliczenia sobie tego, co przyjmujący zamówienie oszczędził z racji tego, iż nie wykonał dzieła. Jak widzimy ta regulacja jest przejawem ochrony przyjmującego zamówienie, jak również w pewnej części zamawiającego. Ten pierwszy zostaje wypłacony, jeśli nie zawinił. Ten drugi z kolei nie musi wypłacać całej sumy, jeśli np. przyjmujący zamówienie nie zużył całego materiału potrzebnego do wykonania dzieła.
Przyczyny, które dotyczą zamawiającego, to wszelkie przyczyny (faktyczne i prawne, zawinione i niezawinione). Przeważnie jest to niedostarczenie materiałów, planów, zgody, zezwolenia, brak współdziałania. W tej ostatniej sytuacji należy ustalić istnienie obowiązku współdziałania oraz jego obszaru. Konsekwencją braku współdziałania jest możliwość odstąpienia od umowy przez przyjmującego zamówienie (art. 640 KC).
Jeśli chodzi o wynagrodzenie, to na podstawie art. 639 KC, przyjmujący zamówienie może domagać się pełnego wynagrodzenia, pomimo niewykonania świadczenia. Nie jest istotne w tym przypadku, na jakie wynagrodzenie umówiły się strony (kosztorysowe czy zryczałtowane). Przyjmujący zamówienie oprócz żądania zapłaty wynagrodzenia na zasadzie art. 639 KC, ma prawo domagać się odszkodowania na zasadach ogólnych, jeśli poniósł szkodę związaną z tym, że zamawiający nie wywiązał się ze swojego zobowiązania (art. 471 KC).