Termin powinna określać umowa o dzieło
Pierwszeństwo przy ustaleniu terminu zapłaty wynagrodzenia ma treść umowy. Innymi słowy strony mogą w pełni swobodnie ustalić kiedy zostanie wypłacone wynagrodzenie za umówione dzieło (rezultat).
Mają oni pełen wachlarz możliwości. Mogą umówić się na wypłatę wynagrodzenia po upływie terminu płynącego od oddania dzieła, może to być wynagrodzenie płatne w ratach określonych w umowie, jak również w jakimś terminie po użytkowaniu dzieła przez zamawiającego.
Ważną kwestią jest też to, że w interesie zamawiającego jest, żeby bieg terminu zapłaty wynagrodzenia zaczął się od daty otrzymania rachunku od przyjmującego zamówienie. Wyraźne sformułowanie tego stanu rzeczy (np. wpisanie terminu 7 dniowego) pozwala zamawiającemu na uniknięcie sytuacji, w której liczenie terminu będzie odbywać się np. od dnia nadania rachunku w urzędzie pocztowym lub też od daty wystawienia rachunku.
Zapłata wynagrodzenia, a częściowy odbiór dzieła
Często występuje sytuacja, że strony umawiają się na oddawanie dzieła w częściach. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy realizacja dzieła wymaga znacznego nakładu pracy i poświęcenia sporej ilości czasu. W takim przypadku wynagrodzenie należy się z chwilą spełnienia każdego ze świadczeń częściowych (art. 642 § 2 KC).
Jeśli brak regulacji szczegółowych, zamawiający wypłaca wynagrodzenie w chwili oddania dzieła (art. 642 § 1 KC). Oddanie dzieła to nic innego jak przeniesienie posiadania na zamawiającego. Następuje ono przez czynności faktyczne (przekazanie dzieła zamawiającemu, odebranie dzieła przez niego). W zakresie pojęcia oddanie dzieła, mieści się również sytuacja, w której przyjmujący dzieło oddaje dzieło do dyspozycji zamawiającego, a zamawiający ma możliwość je odebrać (mimo, że tego nie czyni). Wystawienie faktury VAT również jest oddaniem dzieła.
Brak odbioru dzieła
Jeśli zamawiający nie odbiera dzieła, chociaż ma ku temu możliwość, narusza swój obowiązek wynikający z art. 643 KC. Naruszenie terminu oddania dzieła może powodować odpowiedzialność odszkodowawczą przyjmującego zamówienie na zasadzie art. 471 KC. Umowa nie wyklucza oddania dzieła osobie trzeciej, którą wskaże się w jej treści.
Często zdarza się, że zamawiający odmawia odebranie dzieła (np. z powodu wad dzieła lub nieosiągnięcia umówionego rezultatu). Wadliwe oddanie dzieła lub brak wykonania dzieła oznacza niespełnienie świadczenia przez przyjmującego zamówienie. Zatem zamawiający nie jest zobligowany do świadczenia wzajemnego. Jeśli natomiast bezpodstawnie odmówił odbioru dzieła, to wobec przyjmującego zamówienie popada w zwłokę dłużnika. Wynagrodzenie za wykonanie dzieła to nie to samo co nakład na rzecz z art. 461 § 1 KC. Zatem prawo zatrzymania rzeczy nie ma zastosowania w tym przypadku.