Podczas wykonywania dzieła przez przyjmującego zamówienie, zamawiający ma uprawnienie do kontroli sposobu w jaki wykonawca (przyjmujący zamówienie) pracuje nad dziełem (wykonywa dzieło). Przyjmujący zamówienie nie musi brać pod uwagę poleceń zamawiającego, które odnoszą się do wykonywania dzieła, chyba że wyjdzie na jaw, że dzieło jest wykonywane w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową.
Wezwanie do zmiany sposobu wykonywania umowy o dzieło
Jeśli zajdą takie przesłanki i nie doszło jeszcze do odebrania dzieła, zamawiającemu przysługuje prawo wezwania przyjmującego zamówienie do zmiany dotychczasowego sposobu wykonywania dzieła. Wyznacza mu na to również odpowiedni termin, który uwzględnia okoliczności umowy, użyte materiały, a także to, na jakim etapie są prace.
Ponadto przy ustalaniu terminu bierze się pod uwagę niebezpieczeństwo związane z dalszym wadliwym sposobem wykonywania dzieła. Długość terminu powinna zależeć od prawdopodobieństwa jakie niosą ze sobą konsekwencje nieprzestrzegania zasad należytego wykonywania dzieła.
Zamawiający zanim skorzysta z wezwania przyjmującego zamówienie do zmiany wadliwego sposobu wykonywania dzieła albo sprzecznego z umową (ze wskazaniem na to odpowiedniego terminu), musi to udowodnić (art. 6 KC).
Odstąpienie od umowy w przypadku braku zmiany sposobu wykonywania dzieła
Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający dzieło może :
- odstąpić od umowy o dzieło (ma to miejsce wtedy, gdy nikt oprócz przyjmującego zamówienie nie będzie w stanie poprawić lub dokończyć dzieła) albo
- powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła osobie trzeciej na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie
Drugi przypadek oznacza, że przyjmujący zamówienie odpowiada przed zamawiającym za skutki zachowań osoby trzeciej jak za własne działania lub zaniechania. Jednak między przyjmującym zamówienie, a osobą trzecią, nie powstaje jakikolwiek bezpośredni stosunek prawny. Wszystkie koszty poprawienia lub wykonania dzieła przez osobę trzecią pokrywa przyjmujący zamówienie.
Nie może być tak, żeby to zamawiający był zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia wyższego niż, gdyby wykonano umowę należycie. Jeśli strony umowy, zawarły w niej wynagrodzenie ryczałtowe za wykonane dzieło, to od tego wynagrodzenia należy odliczyć to, co zamawiający musiał wydać na dokończenie dzieła. Zamawiający może domagać się zwrotu kosztów poprawienia dzieła.
Roszczenie to przedawnia się z upływem dwóch lat od daty oddania dzieła po jego poprawieniu. Jeśli natomiast nie nastąpi poprawienie dzieła w ciągu dwóch lat od ustalonego w umowie terminu oddania dzieła, to roszczenie o zwrot kosztów przedawnia się z upływem tego okresu. Owe niebezpieczeństwo związane jest z ryzykiem przypadkowej utraty lub uszkodzenia powierzonego do wykończenia dzieła.
Jeżeli zamawiający sam dostarczył materiału, może w razie odstąpienia od umowy lub powierzenia wykonania dzieła innej osobie żądać zwrotu materiału i wydania rozpoczętego dzieła (art. 636 § 2 KC).